Ekonomska samostalnost osoba sa invaliditetom ključna je za njihovo uključivanje u društveni život, što je jedan od problema na kojem svi zajedno treba da rade , istakao je predsjednik Organizacije amputiraca “Udas” Željko Volaš.
-Osobe sa invaliditetom žele da su aktivni članovi društva. Imamo puno prepreka sa kojima se suočavamo, bilo da su fizičke prirode ili nedostupnost adekvatnih informacija, ali sve se to može prevazići adekvatnim projektima podrške – rekao je Volaš.
Volaš je istakao da postoji određena pomoć institucija Republike Srpske osobama sa invaliditetom ali smatra da treba unaprijediti podršku u smislu sigurnog finansiranja organizacija od javnog interesa i kreiranja programa i projekata od opšteg značaja za Srpsku.
-Nadam se da ćemo naredne godine imati novi zakon o profesionalnoj rehabilitaciji i zapošljavanju kojim ćemo osobama sa invaliditetom dati veću šansu na tržištu rada, da pokreću vlastite biznise, posebno veću podršku u ruralnim sredinama osobama koje možemo motivisati da imaju poljoprivredna gazdinstva – rekao je Volaš Srni.
On je konstatovao da je za sada dobra realizacija ciljeva iz Strategije unapređenja društvenog položaja osoba sa invaliditetom u Srpskoj od 2017. do 2026. godine, ali da ima još prostora za unapređenje, poput donošenja zakona koji će ovim licima omogućiti kvalitetniji život i bolje uslove za funkcionisanje u zajednici.
Izrazio je zadovoljstvo činjenicom da je sve više osoba sa invaliditetom koje upisuju fakultete.
Volaš je naglasio da je veoma važno i napraviti tačnu bazu podataka osoba sa invaliditetom u Srpskoj, te zaključio da sama činjenica da danas, na Međunarodni dan osoba sa invaliditetom, nema centralnog događaja kojim bi se obilježio ovaj dan, pokazuje koliko su svi akteri zainteresovani za ovu problematiku, iako ne smatra da bi samo 3. decembar trebao da bude dan za ukazivanje na društveni i ekonomski položaj osoba sa invaliditetom.
U Strategiji unapređenja društvenog položaja osoba sa invaliditetom u Republici Srpskoj od 2017. do 2026. godine navodi se da je osnovna vizija stvaranje društva jednakih mogućnosti i sprovođenje aktivnosti na ravnopravnom učestvovanju osoba sa invaliditetom u građanskim, političkim, ekonomskim, socijalnim i kulturnim oblastima života.
Principi strategije odnose se na poštovanje dostojanstva, individualnu autonomiju, samostalnost osoba sa invaliditetom, uključujući njihovo pravo da donose odluke o sopstvenom životu.
Principi se odnose i na nediskriminaciju, puno i efektivno učešće i uključenost u sve oblasti društvenog života, uvažavanje različitosti i prihvatanje invalidnosti kao dijela ljudske raznovrsnosti i humanosti, jednake mogućnosti bazirane na jednakim pravima, pristupačnost i poštovanje razvojnih kapaciteta djece sa invaliditetom i prava djece da razviju sopstveni identitet.
Neki od ciljeva su donošenje zakona s ciljem unapređenja položaja osoba sa invaliditetom, omogućavanje aktivnog učešća u političkom životu i procesima odlučivanja, podrška zapošljavanju, obezbjeđivanje minimalne socijalne sigurnosti osoba sa invaliditetom po istim kriterijumima bez obzira na uzroke nastanka invalidnosti, zatim obezbijediti isti pristup pravima i uslugama zdravstvene zaštite i poboljšati uslove i kvalitet smještaja u ustanovama zdravstvene zaštite…
Prema procjenama međunarodnih organizacija, jednu desetinu populacije svakog društva čine lica sa invaliditetom, što predstavlja značajan broj građana kojima je neophodna dodatna društvena podrška.
Međunarodni dan osoba sa invaliditetom obilježava se od 1992. godine kada je Generalna skupština UN usvojila rezoluciju kojom se zemlje pozivaju na obilježavanje tog dana s ciljem da se osobama sa invaliditetom omogući jednako uživanje ljudskih prava i ravnopravno učestvovanje u društvenom životu.
